لاینر و هیت سینک‌ها از جمله پروفیل‌های از جنس آلومینیومی هستند که از آنها به عنوان خنک کننده در جریان برق دستگاه‌های الکترونیکی استفاده می‌کنند، پروفیل‌های هیت سینک مانند رادیاتورها پره‌دار هستند. هیت سینک یک قطعه آلومینیومی با رسانای گرمایی بالا است که روی دستگاه‌های الکتریکی نصب می‌شود که هنگام کار و عبور جریان از خود حرارت تولید می‌کنند. این قطعه کوچک حرارت تولیدی از طرف دستگاه را به اطراف پراکنده می‌کند و باعث خنک شدن دستگاه می‌شود.
لاینر
نوعی چراغ LED یا خطی است که طراحی آن به صورت خطوط نوری باریک و در امتداد هم و طولانی، دور تا دور و در حاشیه ابزار است. لاینرها از جمله محصولات پر مصرفی هستند که در نورپردازی و طراحی داخلی استفاده می‌شوند. لاینرها با نورپردازی فوق العاده جذاب و همچنین میزان مصرف انرژی کم و تنوع سایز و اندازه بالا می‌توانند در هر مکانی با هر شرایطی قابل استفاده باشند.
ویژگی‌های ظاهری لاینر
- تولید حرارت کم: هیت سینک لاینرها یا پروفیل‌های هیت سینک با استفاده از چراغ‌های آلومینیومی مانع از تولید حرارت هنگام استفاده از این نوع لاینرها می‌شوند، همچنین به دلیل جنس بدنه آلومینیومی طول عمر مفید و کارایی آنها افزایش یافته است.
- وزن کم چراغ: در ساختار پروفیل هیت سینک یا لاینر از تعداد زیادی چراغ خطی با وزن کم استفاده می‌شود.
- نصب راحت: وزن کم چراغ لاینی LED توکار در پروفیل لاینی هیت سینک باعث نصب هرچه راحت‌تر و با ایمنی بالا و امکان نصب در سقف دیوار یا نمای ساختمان شده است.
- پخش نور بسیار: لاینر پخش نور تا ۸ متری داشته و نور در آن به صورت نقطه‌ای نمی‌تابد.
- عرض زیاد: عرض مناسب و زیاد لامپ‌های SMD درون لاینر و پروفیل هیت سینک باعث می‌شود تا این لاینرها به صورت تک لاینه و دو یا چند لاینه باشند.
کاربرد لاینر
پروفیل‌های هیت سینک از جمله لاینرهای نوری خطی هستند که در فضاهای داخلی و بیرونی ساختمان‌ها و در نورپردازی راهروها، دور تا دور پنجره‌ها، سایبان ساختمان‌ها و ویلاها کاربردهای بسیار دارند.
انواع لاینر خطی
- لاینر خطی روکار
- لاینر خطی توکار
- لاینر خطی لبه‌دار
- لاینر خطی بدون لبه
- لاینر خطی دفنی
- لاینر خطی کنجی
- لاینر خطی زیر کابینتی
نحوه کار پروفیل هیت سینک
از آنجایی که حرارت باعث تخریب سیستم‌ها و قطعات الکتریکی می‌شود و طول عمر آنها را کاهش می‌دهد، بنابراین وجود پروفیل هیت سینک روی دستگاه‌های برقی بسیار حیاتی است. هیت سینک حرارت را از دستگاه‌های الکتریکی جمع می‌کند و با کاهش دادن سطح تماس با سیال اطراف، حرارت را به آن سیال منتقل می‌کند. نحوه کار نیز بدین صورت است که یا گرما را به سمت پره‌ها (که سطح تماس بیشتری برای دفع حرارت دارند) هدایت می‌کند و برای اینکار، روی هیت سینک یک فن نصب کرده تا حرارت را به بیرون انتقال دهد یا به وسیله یک مایع خنک کننده حرارت را جابجا می‌کند.
هیت سینک در چراغ LED
هیت سینک ریلی LED وزن حدود ۴۰ گرم، طول ۱ متر و عرض ۱/۵ سانتی‌متری دارد این قطعه معمولاً از جنس آلومینیوم ساخته شده اما نوع با جنس مسی آن نیز موجود می‌باشد. وظیفه هیت سینک lED در چراغ‌های LED یا SMD این است که هنگام عبور جریان برق حرارت تولید شده را کنترل کند و مانع از سوختن چراغ شود.
انواع هیت سینک
هیت سینک‌های موجود در بازار کارهای مختلفی داشته و بسته به کارکرد آنها در دستگاه‌های الکتریکی استفاده می‌شوند، هیت سینک‌ها با توجه به ساختار خود در ۲ دسته زیر قرار می‌گیرند:
- هیت سینک با فن، دمنده‌ها، سیستم خنک کننده مایع با کارایی بسیار بالا و قیمت زیاد
- هیت سینک بدون اجزای مکانیکی با انتقال حرارت به وسیله جریان همرفتی و قیمت کم
از جمله هیت سینک‌های رایج می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
انواع هیت سینک بدون اجزای مکانیکی
- هیت سینک U شکل
- هیت سینک شاخه گوزنی
- هیت سینک پروانه‌ای
- هیت سینک پره‌ای
- هیت سینک گرد
- هیت سینک تراشی
و سایر هیت سینک‌های موجود در بازار از جمله: هیت سینک LED، هیت سینک سبک، هیت سینک سنگین، هیت سینک متوسط، هیت سینک دوبل، دولاین و خورشیدی.
هیت سینک سبک: همانگونه که از نام آن پیدا است وزن سبکی دارد وزن آن تنها ۴۰ گرم بوده و از جمله بهترین هیت سینک‌ها در دفع حرارت در چراغ‌های LED شاخه‌ای و نواری است.
هیت سینک متوسط: هیت سینک تخت فلت یا هیت سینک رگولاتوری آلومینیومی متوسط برای خنک‌سازی دستگاه‌های الکتریکی بزرگ یا متوسط استفاده می‌شود. هیت سینک متوسط را در طول و عرض ۳۱ میلی‌متری و ارتفاع ۱۶ میلی‌متری می‌سازند. هیت سینک متوسط از جمله پرکاربردترین هیت سینک‌ها در دفع گرما و حرارت و افزایش طول عمر بردهای الکتریکی است و برای نصب راحت‌تر چراغ‌های LED بر روی هیت سینک متوسط از چسب سیلیکونی استفاده می‌کنند.
هیت سینک سنگین: هیت سینک سنگین معمولا دو ردیفه و از جنس فلز مس است اما نوع دو ردیفه و آلومینیومی آن نیز موجود است که قیمت مناسب‌تری دارد. از این مدل هیت سینک که به صورت شاخه‌ای سنگین و تو پر است، در انواع چراغ‌های LED نواری با جریان بالا و شاخه‌ای استفاده می‌کنند.
هیت سینک دوبل: هیت سینک دوبل از جمله قطعات مبدل حرارتی است که معمولاً روی قطعات زیر نصب می‌شود: منبع تغذیه، چراغ‌های ال ای دی، پردازنده‌ها و لیزرهای با توان بالا.
هیت سینک پره‌ای: هیت سینک یا گرماگیر پره‌ای حرارت را از تجهیزات برقی جذب می‌کند و به تدریج از خود دفع و خارج می‌کند تا حرارت و دمای تجهیزات برقی کنترل شود. هیت سینک پره‌ای در انواع ۲، ۴، ۶، ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۴، ۱۶، ۱۸، ۲۰ پره یا شیار موجود است که جنس پره‌ها و بدنه در آن از فلز آلومینیوم به شکل مستطیل در طول۲۰ و عرض ۹ و ارتفاع ۳/۵ سانتی‌متری است. فاصله دهانه هر شیار با شیار کناری حدود ۵ الی ۷ میلیمتر و ضخامت پره‌ها نیز ۲ تا ۳ میلیمتر است. هیت سینک پره‌ای یکی از قوی‌ترین تجهیزات خنک کننده در دستگاه‌های الکتریکی است.
هیت سینک خورشیدی: این ابزار کاربردی به شکل خورشید است و از جمله خنک کننده‌هایی است که در وسایل الکتریکی ساخته شده از سازه‌های نیمه هادی از جمله: ترانزیستور، آی سی و دیود با روکش از جنس سیلیکونی، مانع از غیر قابل استفاده شدن آنها به دلیل حرارت می‌شود. وزن هیت سینک خورشیدی حدود ۶۳ گرم و قطر حفره داخلی آن ۳.۳ سانتی‌متر است اما قطر کلی بدنه هیت سینک خورشیدی تقریباً ۲ برابر حفره داخلی و ۶ می‌باشد. این قطعه کاربردی در تجهیزات برقی در ابعاد ۳۰×۶۰×۶۰ تولید می‌شود.
انواع هیت سینک بر اساس نوع عملکرد
هیت سینک‌های موجود علاوه بر دسته‌ها و طبقه‌بندی‌های ذکر شده در بالا در ۲ دسته کلی زیر و بر اساس نوع عملکردشان قرار می‌گیرند:
- هیت سینک فعال
- هیت سینک غیر فعال